Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών

BLACK SEA

Ιστορία της Μαύρης Θάλασσας, 18ος-20ός αιώνας

Στόχος του έργου είναι η δημιουργία ιστορικών ναυτιλιακών στατιστικών καθώς και στατιστικών εισαγωγών και εξαγωγών σιτηρών για όλα τα υπό εξέταση λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας.

Στόχος του έργου είναι η δημιουργία ιστορικών ναυτιλιακών στατιστικών καθώς και στατιστικών εισαγωγών και εξαγωγών σιτηρών για όλα τα υπό εξέταση λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας.

«ΘΑΛΗΣ», Ενίσχυση της Διεπιστημονικής ή και Διιδρυματικής έρευνας και καινοτομίας με δυνατότητα προσέλκυσης ερευνητών υψηλού επιπέδου από το εξωτερικό μέσω της διενέργειας βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας αριστείας του επιχειρησιακού προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» (ΕΠΕΔΒΜ) που αποτελεί ένα από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) με τη χρηματοδότηση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, (2012-2015).

Επιστημονικός Υπεύθυνος Τζελίνα Χαρλαύτη. Συντονιστής ομάδας ΙΜΣ, Αντρέας Λυμπεράτος

Φορέας χρηματοδότησης ΥΠΕΠΘ

Ερευνητική ομάδα ΙΜΣ/ΙΤΕ Χρήστος Χατζηιωσήφ, Αντρέας Λυμπεράτος, Απόστολος Δελής

Ο συντονισμός του προγράμματος έγινε από το Ιόνιο Πανεπιστήμιο σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών, το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Συνεργάστηκε επίσης με 23 πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα των παρευξείνιων χωρών, την Τουρκία, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουκρανία, τη Ρωσία και τη Γεωργία όπως επίσης τη Μολδαβία, Νορβηγία, Ιταλία, Ισραήλ και Ηνωμένες Πολιτείες. Η Κεντρική Ερευνητική Ομάδα αποτελείτο από 19 καθηγητές και ερευνητές και η Ομάδα Εξωτερικών Συνεργατών από 71 επιστήμονες (καθηγητές, κύριους ερευνητές, νέους ερευνητές, υποψήφιους διδάκτορες και μεταπτυχιακούς φοιτητές) εκ των οποίων 57% ήταν Έλληνες και 43% ξένοι.

ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ, στην ιστοσελίδα www.blacksea.gr

Bάση δεδομένων «Μαύρη Θάλασσα»

Η βάση δεδομένων αποτελείται από πέντε υπο-βάσεις που έχουν πάρει τα ονόματα από τον αρχαίο ελληνικό μύθο της Μαύρης Θάλασσας, την Αργοναυτική εκστρατεία. Με αυτόν τον τρόπο ο "Ιάσων" περιέχει τους επιχειρηματίες, η "Αργώ" τα πλοία, το "Χρυσόμαλλο Δέρας" τη διακίνηση του εμπορίου με πλοία, οι "Αργοναύτες" τους Έλληνες που έμειναν στη Μαύρη Θάλασσα, και ιδιαίτερα στην Οδησσό, και η "Μηδεία" εκείνους που έφυγαν από την Μαύρη Θάλασσα, τη μετανάστευση από την Οδησσό στο Μπουένος Άυρες.

  • Η υπο-βάση δεδομένων "Ιάσων" περιέχει 1.300 εγγραφές με ονόματα εμπόρων, πλοιοκτητών και τραπεζιτών που δραστηριοποιούνται στη Μαύρη Θάλασσα από τις αρχές του 19ου μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Η κάθε εγγραφή περιέχει επίθετο, όνομα, ημερομηνία γέννησης, εθνικότητα, επάγγελμα, γκίλντα, μέγεθος εισαγωγών και εξαγωγών και αρχείο/πηγή προέλευσης.

Η υποβάση δεδομένων "Αργώ" περιέχει 1.500 εγγραφές πλοίων νηολογημένων σε πόλεις της Μαύρης Θάλασσας. Η κάθε εγγραφή περιέχει το όνομα του πλοίου, τον τύπο, την χωρητικότητα, τη σημαία, τον τόπο ναυπήγησης, την ημερομηνία ναυπήγησης, τον καπετάνιο, τον τόπο νηολόγησης και αρχείο/πηγή προέλευσης. Οι δύο παραπάνω διασυνδεδεμένες υπο-βάσεις είναι δημοσιευμένες στο http://blacksea.gr/db/

  • Η υπο-βάση "Χρυσόμαλλο Δέρας", περιέχει 23.769 εγγραφές, ταξιδίων πλοίων από τις αρχές του 19ου μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Αφορά στις αφίξεις και αναχωρήσεις από Οδησσό και Κωνσταντινούπολη, καθώς και τις αφίξεις στα λιμάνια της Μασσαλίας και της Αγγλίας από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας. Η κάθε εγγραφή περιέχει ημερομηνία άφιξης/αναχώρησης, όνομα πλοίου, σημαία, χωρητικότητα, τύπο, πόλη προέλευσης, είδος και ποσότητα φορτίου, έμπορο προς τον οποία απευθύνεται και αρχείο/πηγή προέλευσης. Η βάση βρίσκεται σε πρόγραμμα EXCEL.
  • Η υπο-βάση "Αργοναύτες" περιέχει 22.106 εγγραφές για βαπτίσεις, γάμους και θανάτους των Ελλήνων της Οδησσού από τις αρχές του 19ου μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Κάθε εγγραφή περιέχει ημερομηνία γεγονότος, επίθετο, όνομα, εθνικότητα, ηλικία, φύλο, όνομα γονέων, την ενασχόληση και την εθνικότητά τους, όνομα νονών/κουμπάρων και την εθνικότητά τους, και αιτία θανάτου. Η βάση βρίσκεται σε πρόγραμμα EXCEL.
  • Η υπο-βάση "Μήδεια" περιέχει 6.060 εγγραφές μεταναστών από την Οδησσό στο Μπουένος Άυρες. Η κάθε εγγραφή περιέχει όνοματεπώνυμο μετανάστη, εθνικότητα, τόπο προέλευσης, ηλικία, φύλο, πλοίο με το οποίο ταξιδεψε και από που ταξίδεψε. Η βάση βρίσκεται σε πρόγραμμα EXCEL.

Συνολικές στατιστικές

Η δημιουργία ιστορικών στατιστικών Black Sea Historical Statistics, περιέχει ναυτιλιακές στατιστικές καθώς και στατιστικές εισαγωγών και εξαγωγών σιτηρών για όλα τα υπό εξέταση λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας. Πιο συγκεκριμένα οι στατιστικές περιλαμβάνουν για κάθε πόλη, συνολικό αριθμό αφίξεων πλοίων, χωρητικότητα, κατά σημαία και τύπο πλοίου, και οι εξαγωγές σιτηρών περιλαμβάνουν αναλυτικά στοιχεία για το είδος και την ποσότητα εξαγωγών σιτηρών για κάθε πόλη. Τα στοιχεία έχουν αντληθεί από πρωτογενείς πηγές από ρωσικές, ρουμανικές και βουλγαρικές στατιστικές καθώς και από τις στατιστικές που παρέχονται από τις βρετανικές και γαλλικές προξενικές εκθέσεις. Μέρος των στατιστικών σειρών είναι αναρτημένο στο τμήμα "Στατιστικές" του Black Sea Port Cities - Interactive history, 1780s-1910s, http://blacksea.gr/en/cities. Οι στατιστικές σειρές βρίσκονται σε πρόγραμμα EXCELL.

Ανακοινώσεις σε διεθνή συνέδρια, ημερίδες και σεμινάρια

Παρουσιάστηκαν 114 οι ανακοινώσεις σε διεθνή συνέδρια και σεμινάρια του έργου αλλά και άλλα διεθνή συνέδρια.. Διεξήχθησαν 3 διεθνή συνέδρια, στην Οδησσό (Σεπτέμβριος 2013), στην Κωνστάντζα και Βάρνα (Μάιος-Ιούνιος 2014) και στην Κωνσταντινούπολη (Σεπτέμβριος 2014). Έγινε ένα εσωτερικό workshop όπου παρουσιάστηκε το έργο στον εξωτερικό αξιολογητή C.Knick Harley στην Αθήνα (Απρίλιος 2015), ένα workshop στο Ροστόβ-στον-Ντον τον (Ιούνιος 2015). Βρίσκονται όλα στον φάκελο των παραδοτέων.

Συγγραφή τόμων

Συγγραφή 13 τόμων με τίτλο Black Sea series. Ολοκληρώθηκε η συγγραφή 13 τόμων τα οποία περιλαμβάνουν μελέτες 80 συγγραφέων συνολικού μεγέθους των 13 τόμων άνω των 4.000 σελίδων. Όλοι οι ηλεκτρονικοί τόμοι είναι έτοιμοι και βρίσκονται στην τελική επεξεργασία για δημοσίευση στην ιστοσελίδα www.blacksea.gr

1. Constantin Ardeleanu and Andreas Lyberatos (eds), Port-Cities of the western shore of the Black Sea: Economic and Social Development, 18th – early 20th centuries, Black Sea History volume 1, www.blacksea.gr, 2016

2. Evrydiki Sifneos, Oksana Iurkova and Valentina Shandra (eds), Port-Cities of the northern shore of the Black Sea: Institutional, Economic and Social Development, 18th – early 20th Centuries, Black Sea History, volume 2, υπό δημοσίευση στην ιστοσελίδα www.blacksea.gr, 2016

3. Gelina Harlaftis, Victoria Konstantinova and Igor Lyman (eds), Between Grain and Oil from the Azov to Caucasus: The port-cities of the eastern coast of the Black Sea, late 18th – early 20th centuries, Black Sea History Volume 3, υπό δημοσίευση στην ιστοσελίδα www.blacksea.gr, 2016

4. Mikhail Davidov, Gelina Harlaftis, Vladimir Kulikov and Vladimir Morozan, The Economic Development of the Port–Cities of the Northern and Southern Black Sea Coast, 19th – Beginning of the 20th century. Transport, Industry and Finance, Black Sea History, volume 4, υπό δημοσίευση στην ιστοσελίδα www.blacksea.gr, 2016

5. Edhem Eldem, Vangelis Kechriotis, Sophia Laiou (eds), The Economic and Social Development of the Port–Cities of the Southern Black Sea Coast,Late 18th – Beginning of the 20th century, Black Sea History volume 5, www.blacksea.gr, 2016

6. Vassilis Colonas, Alexandra Yerolympos and Athina Vitopoulou, Architecture and City planning in the Black Sea port-cities, Black Sea History, volume 6, υπό δημοσίευση στην ιστοσελίδα www.blacksea.gr, 2016

7. Maria Christina Chatziioannou (ed.), Linkages of the Black Sea with the West. Trade and immigration, Black Sea History, volume 7, υπό δημοσίευση στην ιστοσελίδα www.blacksea.gr, 2016

8. Socratis Petmezas, George Kostelenos and Alexandra Papadopoulou (eds), with the collaboration of Marios Emmanouil, The development of 24 Black Sea port-cities. A statistical approach, Black Sea History, volume 8, υπό δημοσίευση στην ιστοσελίδα www.blacksea.gr, 2016

9 Athanasios A. Pallis, Ioannis N. Theotokas, Maria Lekakou (eds), Black Sea Ports, Shipping and Cities in Modern Times. From Central Planning to Reintegration in the Global Economy, Black Sea History, volume 9, υπό δημοσίευση στην ιστοσελίδα www.blacksea.gr, 2016

10. Evrydiki Sifneos, Imperial Odessa: Peoples, Spaces, Identities, Black Sea History, volume 10, Brill publications, Leiden, 2017

11.. Alexandra Papadopoulou, The intregration of the Black Sea markets to the Global Economy, 19th century, Black Sea History, volume 11, υπό δημοσίευση στην ιστοσελίδα www.blacksea.gr, 2016

12. Anna Sydorenko, The economic and social development of the Crimean city-ports during the second half of the 19th century, Black Sea History, volume 12, υπό δημοσίευση στην ιστοσελίδα www.blacksea.gr, 2016

13. Iannis Carras and Eugene Chernukhin, The Balkan Merchants of Nezhin 17th-19th centuries, Black Sea History volume 13, υπό δημοσίευση στην ιστοσελίδα www.blacksea.gr, 2016

Επίσημη ιστοσελίδα: www.blacksea.gr

 

Black Sea Port Cities - Interactive History

H Black Sea Port Cities - Interactive history, 1780s-1910s, www.blacksea.gr, αποτελεί μια διαδραστική ηλεκτρονική ιστορία 24 πόλεων-λιμανιών (Bάρνα, Μπουργκάς, Κωνστάντζα, Βραίλα, Γαλάτσι, Νικολάγιεβ, Χερσώνα, Ευπατορία, Σεβαστούπολη, Θεοδοσία, Κέρτς, Βερντιάνσκ, Μαριούπολη, Ταγανρόγ, Ροστόβ-στον-Ντον, Νοβορωσσίσκ, Βατούμ, Τραπεζούντα, Κερασούντα, Σαμσούντα, Σινώπη, Κωνσταντινούπολη και Νίζνα -ως "χερσαίο λιμάνι") που έχει γραφεί από περισσότερους από 40 ιστορικούς από την Ουκρανία, τη Ρωσία, τη Γεωργία, την Τουρκία, τη Βουλγαρία, Ρουμανία, και Ελλάδα, όλοι ειδικοί στις πόλεις-λιμάνια. Περιέχει περισσότερα από 1.500 λήμματα -σε μορφή εγκυκλοπαιδικών λημμάτων- που καλύπτουν έναν όγκο πάνω από 2,500 σελίδες όλων των πόλεων-λιμανιών, με δεκάδες φωτογραφίες ανθρώπων και τόπων. Ένας μεγάλος αριθμός λημμάτων στηρίζεται σε πρωτογενές αρχειακό υλικό, και κάθε λήμμα περιέχει βιβλιογραφία και αρχειακές πηγές. Τα λήμματα είναι στα αγγλικά, ρωσικά και ελληνικά. Για κάθε πόλη λιμάνι υπάρχουν λήμματα σε πέντε κατηγορίες: 1. Διοίκηση 2. Αστικό τοπίο και γεωγραφία, 3. Πολιτισμός και κοινότητα, 4. Οικονομία και υποδομές 5. Στατιστικές. Οι στατιστικές βασίζονται στο Black Sea Statistical series που δημιουργήθηκε από το πρόγραμμα και βασίζεται σε ρωσικές, ρουμανικές, βουλγαρικές, βρετανικές και γαλλικές στατιστικές.

Το πρόγραμμα "Ιστορία της Μαύρης Θάλασσας, 18ος-20ός αιώνας" συνεχίζει αξιοποιώντας την έρευνα του προγράμματος "Μαύρη Θάλασσα και πόλεις λιμάνια από τον 18ο έως τον 20ό αιώνα. Ανάπτυξη, σύγκλιση και διασυνδέσεις με την παγκόσμια οικονομία" στο διάστημα, 2012-2015. Συνεχίζει την έκδοση βιβλίων, εμπλουτίζει τις βάσεις δεδομένων και συμπληρώνει την έκδοση των λημμάτων για τις πόλεις λιμάνια, την μετάφραση και την επιμέλειά τους στα ελληνικά, αγγλικά και ρωσικά. 

Το επόμενο βιβλίο που αναμένεται είναι "Ιστορία της Μαριούπολης από τέλη του 18ου μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα, από την καθηγήτρια Ιρίνα Πονομαριόβα. που θα εκδοθεί στα ελληνικά. 

Eπιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος: Τζελίνα Χαρλαύτη
Χρηματοδότηση: ΙΜΣ-ΙΤΕ

Ερευνητική Ομάδα

Τζελίνα Χαρλαύτη

Τζελίνα Χαρλαύτη

Διευθύντρια ΙΜΣ/ΙΤΕ, Καθηγήτρια Ναυτιλιακής Ιστορίας
Curriculum vitae
Ανδρέας Λυμπεράτος

Ανδρέας Λυμπεράτος

Επίκουρος Καθηγητής Νεότερης Κοινωνικής και Οικονομικής Ιστορίας των Βαλκανικών Χωρών
Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Curriculum vitae
Άννα Σιντορένκο

Άννα Σιντορένκο

Μεταδιδακτορική ερευνήτρια
Curriculum vitae
Χρήστος Χατζηιωσήφ

Χρήστος Χατζηιωσήφ

Διακεκριμένο Μέλος ΙΤΕ, Ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας Νεοτέρων Χρόνων
Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης