Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών

Ερευνητικά Έργα

ΚΑΛΛΙΠΟΣ

Ευρωπαϊκή Δραματολογία του 20ού αιώνα. Από τον Luigi Pirandello στη Sarah Kane.

Επιστημονική υπεύθυνη: Κωνσταντίνα Γεωργιάδη
Ομάδα έργου: Μαρία Σεχοπούλου, Βάνια Παπανικολάου

Δράση ΚΑΛΛΙΠΟΣ, Ανοικτές ακαδημαϊκές εκδόσεις, Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2021-2025
Διάρκεια: 18 μήνες

Πηγές Νεοελληνικού θεάτρου

Πηγές της Ιστορίας του Νεοελληνικού θεάτρου

Βασικός στόχος του ερευνητικού προγράμματος αποτελεί η δημιουργία μιας εθνικής βάσης δεδομένων στην οποία θα συγκεντρώνονται όλες οι διαθέσιμες πηγές για την μελέτη του Νεοελληνικού Θεάτρου. Στο Πρόγραμμα Πηγές της Ιστορίας του Νεοελληνικού Θεάτρου, που αποτελεί τον βασικό πυλώνα του Τομέα Θεατρολογίας, έχουν συγκεντρωθεί μέχρι σήμερα ένα πλήθος τεκμηρίων της δραστηριότητας των θιάσων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και του Εύξεινου Πόντου. Σκοπός του Προγράμματος είναι η προώθηση και ανάδειξη της θεατρολογικής έρευνας και των προϊόντων του πολιτισμού. Κύριο μέλημα του Προγράμματος, από τον πρώτο χρόνο ίδρυσής του, αποτελεί η εξοικείωση νέων επιστημόνων με την έρευνα της ιστορίας του νεοελληνικού θεάτρου και του πολιτισμού, μέσα από την εμπειρική ερευνητική εκπαίδευση και επαφή με το αρχειακό υλικό.

Η Αναβίωση του αρχαίου δράματος στη νεότερη Ελλάδα

Η Αναβίωση του αρχαίου δράματος στη νεότερη Ελλάδα

Η μελέτη του φαινομένου της αναβίωσης του αρχαίου δράματος στη νεότερη Ελλάδα διεξάγεται από το πρόγραμμα της Ιστορίας του Νεοελληνικού θεάτρου στο πλαίσιο ενός ευρύτερου προγράμματος μελέτης του Αρχαίου θεάτρου . Προϊόν του προγράμματος αποτελεί η διαμόρφωση ενός ηλεκτρονικού αρχείου παραστάσεων αρχαίου δράματος στους νεότερους χρόνους, που καλύπτει το χρονικό διάστημα από το 1817 μέχρι τις μέρες μας.

Πρόγραμμα Αρχαίου Θεάτρου

Πρόγραμμα Ηλεκτρονικής Τεκμηρίωσης του Αρχαίου Θεάτρου

Το πρόγραμμα αρχαίου θεάτρου του ΙΜΣ έχει ως στόχο να συγκεντρώσει σε μιαν ηλεκτρονική βάση δεδομένων κάθε δυνατή πληροφορία για το αρχαίο δράμα ως θεατρική πρακτική και πολιτιστική δραστηριότητα μέσα στα ευρύτερα γεωγραφικά όρια του ελληνόφωνου κόσμου (αν και οι επικαλύψεις του ελληνικού με το ρωμαϊκό θέατρο είναι πολύ μεγάλες από την ύστερη ελληνιστική περίοδο κι έπειτα).

Θ.ΙΣ.Β.Υ.

Η βιογραφία ως πηγή της θεατρικής ιστορίας: βιογραφίες ελλήνων και ξένων ηθοποιών στον ελληνικό και παροικιακό περιοδικό Τύπο από το 19ο αιώνα ώς τη Μικρασιατική Καταστροφή. Συμβολή στην ιστορία της υποκριτικής

Το ερευνητικό πρόγραμμα αφορά τον εντοπισμό, τη συλλογή και την επεξεργασία των βιογραφικών πληροφοριών και των εικονογραφικών πορτρέτων των Ελλήνων και ξένων ηθοποιών σε περιοδικά, εφημερίδες ή ημερολόγια που εκδίδονταν σε πόλεις της Ελλάδας (Αθήνα, Σύρος, Μυτιλήνη, Πάτρα, κ.ά.) αλλά και σε πόλεις όπου υπήρχαν ελληνικές κοινότητες (Κάιρο, Αλεξάνδρεια, Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη, Φιλιππούπολη κ.ά.). Στόχος είναι η χρονολογική ταξινόμηση, η δημιουργία καταλόγων των βιογραφούμενων προσώπων, αλλά και στατιστικών πινάκων, όπου θα καταγράφεται η συχνότητα εμφάνισης των Ελλήνων και ξένων ηθοποιών. Θα ακολουθήσει η εισαγωγή των στοιχείων σε ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, η διάχυση των αποτελεσμάτων της έρευνας στο διαδίκτυο, καθώς και η έκδοση  ανθολογίου, η παραγωγή, παρουσίαση και δημοσίευση σχετικών άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια.

Αστικός εκσυγχρονισμός και νεοελληνικό θέατρο: Η υποδοχή του Ρεαλισμού από τον 19ο αιώνα ώς τη Μικρασιατική Καταστροφή

Αστικός εκσυγχρονισμός και νεοελληνικό θέατρο: Η υποδοχή του Ρεαλισμού από τον 19ο αιώνα ώς τη Μικρασιατική Καταστροφή

Η πρόσληψη της ευρύτερης ευρωπαϊκής ρεαλιστικής παράδοσης, από τον συμβατικό αστικό ρεαλισμό των μέσων του 19ου αιώνα ως τον μαχητικό αντικομφορμιστικό Νατουραλισμό, ανήκει στη 'βασική έρευνα' και αποτελεί ένα desideratum της ιστορίας του νεοελληνικού θεάτρου. Το θέμα έχει εντοπιστεί από παλιά αλλά δεν έχει γίνει ακόμα αντικείμενο συστηματικής μελέτης κυρίως λόγω του όγκου του υλικού.

Πρωτοποριακό Θέατρο και Νεοελληνικό Θέατρο

Πρωτοποριακό Θέατρο και Νεοελληνικό Θέατρο

Το έργο αποτελεί το πρώτο νεοελληνικό πρόγραμμα που προσπάθησε να διερευνήσει το χώρο της θεατρικής 'πρωτοπορίας'. Κατά τη διάρκεια της προγράμματος δημιουργήθηκε ένα αρχείο ιστορικών τεκμηρίων (που ενσωματώνεται αυτή την εποχή σταδιακά στο βασικό πρόγραμμα της Ιστορίας του νεοελληνικού θεάτρου)

Το Γαλλικό μυθιστορηματικό δράμα στην Ελληνόφωνη σκηνή του 19ου αιώνα

Το Γαλλικό μυθιστορηματικό δράμα στην Ελληνόφωνη σκηνή του 19ου αιώνα

Το ερευνητικό πρόγραμμα επιχείρησε να εντοπίσει και να μελετήσει τις μεταφράσεις και διασκευές στα ελληνικά των γαλλικών μελοδραμάτων που καταρχήν ανεβαίνουν από τους ελληνικούς θιάσους κυρίως κατά τον 19ο αιώνα. Αποδελτιώθηκαν οι βιβλιογραφίες των ελληνικών εκδόσεων, γενικές και ειδικές μελέτες για τις μεταφράσεις του 19ου αιώνα, παραρτήματα και παραστασιογραφίες του θεάτρου της εποχής. Επίσης, έγινε έρευνα στο Θεατρικό Μουσείο για την καταγραφή εκδόσεων και χειρογράφων, στο ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, στην Εθνική Βιβλιοθήκη, τη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, τη British Library και στην ηλεκτρονική βάση της BNF.